utworzone przez Angelika Olearczyk | lis 5, 2024 | Internet |
Karol Paciorek, ‘Unia Europejska vs sztuczna inteligencja. AI Act, ChatGPT, social score – Małgorzata Nikowska | Impo’ 02.10.2024
https://www.youtube.com/watch?v=4OzeMSEuABk
Film opublikowany 2 października na kanale Imponderabilia w serwisie Youtube jest wprost napakowany wiedzą. Rozmowa Karola Paciorka z Małgorzatą Nikowską pozwala odbiorcy uzyskać informacje między innymi o tym w jaki sposób działa wprowadzanie przepisów dotyczących sztucznej inteligencji na gruncie prawa europejskiego, dlaczego rynek europejski podlega pewnym regulacjom, z jakiego powodu występują ograniczenia i regulacje dotyczące produktów z rynków spoza Unii Europejskiej, jak nazywają się i funkcjonują huby w których można dowiedzieć się co sztuczna inteligencja może zaoferować biznesowi, albo z jakiej pomocy w kwestii wdrażania nowej technologii mogą skorzystać obywatele Unii Europejskiej. Warte uwagi jest także wspomnienie aplikacji ‘Have your say’, dzięki której każdy obywatel Unii może wyrazić swoje zdanie na temat nowych unijnych strategii i obowiązujących przepisów.
Wszelkie informacje pochodzą od osoby z ‘wewnątrz’, ponieważ Małgorzata Nikowska jest szefową jednostki w Dyrekcji Generalnej ds. Sieci Komunikacyjnych, Treści i Technologii – DG Connect. Dzięki temu widz może czerpać informacje ‘u źródła’, co jest bardzo cenne w kontekście poruszanych tematów. Materiał jest interesujący i przyjazny w odbiorze, nie jest skomplikowany a porusza ważne tematy. Zasługuje to na tym większą pochwałę, gdyż udało się to uzyskać, mimo iż w nagraniu pojawia wiele informacji a subiektywne opinie są raczej nie narzucające i łatwo można je oddzielić od faktów, a więc od przekazu typowo informacyjnego.
Na wyróżnienie zasługuje umiejętność zarówno prowadzącego, jak i gościnni, by dostrzegać zarówno możliwości, jak i problematykę podejmowanych kwestii, a także dociekliwość gospodarza programu, jasne wyrażanie swoich obaw, czy wcielanie się w krytyka. Co więcej, dzięki temu, że Karol Paciorek podczas prowadzenia wywiadu wyrażał wątpliwości, niepokój, czy wcielał się w rolę ‘ostrego przeciwnika regulacji’ i zadawał wiele pytań dotyczących powodów wprowadzania konkretnych zasad oraz działania konkretnych instrumentów pomocowych, dawał przestrzeń na to, aby Nikowska mogła zaprezentować przyczyny podejmowanych decyzji, proces w jakim one zapadały, oraz swoje opinie na dane tematy. A ona to robiła i to w świetnym stylu. Szefowa unijnej jednostki nie tylko nie unikała udzielania odpowiedzi na pytania Paciorka, ale bardzo starannie podchodziła do poruszanych wątków. W swoich wypowiedziach zarówno sama wskazywała na to, co może stanowić wyzwanie w trakcie wdrażania konkretnych rozwiązań, jak i rzeczowo, obrazowo i ciekawie prezentowała korzyści prowadzonych działań. Przytoczyła się też wiele przykładów i anegdot, ale każda z nich służyła lepszemu przedstawieniu pewnych mechanizmów, możliwości bądź trudności. Dzięki połączeniu tej pracy obu stron w dyskusji i ich szerokiemu podejściu do tematu, odbiorca uzyskuje możliwość swobodnego kształtowania swojego zdania na bazie pełniejszego obrazu sytuacji.
W opublikowanym materiale wzorowo spełniono kryterium szacunku i tolerancji. Mimo momentami trudnych pytań, w wypowiedziach nie pojawił się obronny bądź atakujący ton czy nieumiejętność wysłuchania drugiej strony. Nie padły silnie emocjonalnie nacechowane słowa oceniające wobec żadnej osoby, czy podmiotu (np narodowości, partii politycznej, bądź organizacji). Widać było, szczególnie u Małgorzaty Nikowskiej, chęć do szukania wspólnego gruntu, do wynajdywania rozwiązań, czy do przekazywania informacji o przydatnych narzędziach (wspomniane wcześniej ‘Huby innowacji cyfrowej’ i platforma ‘Have your say’).
Ostatnie kryterium, do którego należy się odnieść w trakcie tworzenia oceny przekazu medialnego na Dobrych Dziennikarzach jest zasadność tytułu. W tej kwestii jedynym co zwraca uwagę jest postawienie ‘vs’ między Unią Europejską a sztuczną inteligencją. Te dwa twory nie stoją wobec siebie w opozycji, ale użycie takiej formy przedstawienia tematu w tytule nie jest jednak całkiem niezrozumiałe. W filmie zwraca się uwagę na to, że w obrębie Unii Europejskiej sztuczna inteligencja nie będzie mogła być rozwijana bez nadzoru, są wprowadzone pewne regulacje, które dotyczą jej użytkowania, jednak z drugiej strony w Europie stworzono ciekawe rozwiązania związane z AI a UE działa aktywnie na rzecz promocji i wdrażania możliwie jak najbezpieczniejszej, nowoczesnych technologii.
Kryterium prawdy: 1/1
Kryterium obiektywizmu: 1/1
Kryterium oddzielenie informacji od komentarza: 1/1
Kryterium szacunku i tolerancji: 1/1
Kryterium zasadności tytułu: 1/1
Ocena: 5/5
Obraz Brian Penny z Pixabay
utworzone przez Angelika Olearczyk | paź 20, 2024 | Internet, Radio |
Piotr Łodej, ‘Czy w najbliższych latach w Polsce mogą wyczerpać się zasoby wody?’, odcinek audycji ‘News albo Fake News’, Program Trzeci Polskiego Radia, 2024-08-13, 16:08 | aktualizacja 2024-08-14
https://trojka.polskieradio.pl/artykul/3413709,czy-w-najblizszych-latach-w-polsce-moga-wyczerpac-sie-zasoby-wody
Tytuł, nadany materiałowi opublikowanemu w sierpniu na łamach serwisu internetowego Trójki, jest krótki i bez wzbudzania przesadnych emocji, porusza ważną kwestię wystarczalności zasobów wodnych w Polsce. Dzięki znakowi zapytania, nie sugeruje on z góry odpowiedzi, daje odbiorcy możliwość samodzielnego rozważenia poruszonej kwestii i wzbudza ciekawość.
W leadzie, autor materiału przytacza fragmenty wypowiedzi polskiego polityka, Roberta Biedronia, dotyczącej problemów z wodą pitną w Polsce i zadaje sobie pytanie o to ‘jak jest naprawdę z zasobami wodnymi w naszym kraju?’. W punktach natomiast przytoczone są przejrzyste, informacyjne fragmenty raportu SDG ‘Polska na drodze zrównoważonego rozwoju‘ z 2020 roku. Takie ułożenie tekstu sprawia, że czytelnik już chwilę po przeczytaniu zacytowanych, wzbudzających emocje słów, dostaję porcję rzetelnych, konkretnych danych dotyczących stanu zasobów słodkiej wody w Polsce. Dane te stanowią częściową, ale jeszcze nie pełną odpowiedź na postawione przez Piotra Łodeja pytanie.
Dalej pojawia się informacja o panującej w Polsce suszy i kolejne pytania, tym razem o zasoby wód podziemnych i o to, jakiej wody ‘zaczyna nam brakować’. Poniżej nich zamieszczono post Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – IMGW PiB z facebooka z podsumowaniem pogody w lipcu, a dalej już zapisano dwa, krótkie fragmenty z audycji, w których eksperci tłumaczą zarówno kwestię problemów z dostępnością do wody w trakcie suszy jak i tego, czym w ogóle susza jest i od kiedy występuje w Polsce.
Przytoczone fragmenty, ponownie, są informacyjne, nie krzykliwe, spójnie zaprezentowane, nic nie mówią natomiast o autentyczności bądź fałszu przytoczonych w leadzie słów dotyczących mniejszych zasobów wodnych Polski niż Egiptu i wyschniętego ujęcia wody w Skierniewicach. Odwołanie do nich znajduje się już bezpośrednio w nagraniu audio. Nie chodzi jednak o to, aby wszystkie rzeczy podać w niejakim ‘wstępie’ jakim jest warstwa tekstowa. W końcu materiałem głównym jest audycja.
Przechodząc więc do analizy nagrania: na uwagę zasługuje fakt, że na początku pojawia się przedstawienie z imienia i nazwiska, nie tylko samego dziennikarza prowadzącego, ale także redaktora i realizatorki, którzy pracowali nad audycją. Świadczy to o umiejętności i chęci docenienia, że materiał dziennikarski to nie tylko nazwisko autora, ale wspólna praca większego zespołu. Dobrze to świadczy o prezentowanej kulturze dziennikarskiej i ma wpływ na ocenę szacunku i tolerancji. Odpowiednio przedstawieni, z imienia, nazwiska i pełnionej funkcji, są również rozmówcy autora materiału.
Eksperci ciekawie wyjaśniają zagadnienia suszy meteorologicznej, hydrologicznej i hydrogeologicznej, różnice między zasobami wód podziemnych i naziemnych, odbiorca słuchając udzielanych przez nich odpowiedzi, może z dużą dozą pewności założyć, że czerpie wiedzę z dobrych źródeł. Są to bowiem osoby, których stanowiska wskazują na posiadanie wiedzy eksperckiej w zakresie oceny sytuacji hydrologicznej w Polsce. Są to dobrze dobrani rozmówcy, gdy istotna jest jakość przekazywanych treści i rzetelność informacji. Istotne jest także to, że poza tytułami, posiadają oni umiejętność merytorycznego oraz ciekawego sposobu formułowania odpowiedzi i przekazywania wiedzy.
W wypowiedziach fachowców, wyraźnie słychać różnicę w sposobie formułowania wypowiedzi, gdy spekulują i zastanawiają się nad możliwymi przyczynami deficytów wody (sugestia Piotra Łodeja o powiązaniu lokalnego deficytu z marnowaniem wody i odpowiedź dr Woźnickiej, czy spekulacje G. Walijewskiego na temat długości występowania suszy w Polsce), a gdy odwołują się do wiedzy naukowej i danych (np. wypowiedź G. Walijewskiego o częstotliwości występowania suszy) albo wyjaśniają pojęcia (choćby wypowiedź dr. M. Woźnickiej na temat suszy hydrogeologicznej i faz suszy). Przy spekulacjach padają słowa takie jak ‘chyba’, ‘wydaje się’, ‘pewnie’. Podczas gdy eksperci zaczynają mówić na temat wiedzy i obserwacji naukowych, widać dużo większą pewność oraz jasność wypowiedzi, jej wartkość, a także spadek użycia słów związanych z niepewnością. Na uwagę zasługuje też, że gdy dziennikarz zadał dr Woźnickiej pytanie o Skierniewice, ta od razu powiedziała, że nie zna dokładnie sytuacji w Skierniewicach i nie kontynuowała tematu sytuacji w tym konkretnym mieście. Nie pojawia się tutaj podejście ‘nie znam się, to się wypowiem’.
Na koniec pozostało odniesienie się do kryterium prawdy i zasadności tytułu. Zaczynając od kryterium prawdy: jak zostało wspomniane wcześniej, w materiale pojawiają się odniesienia dane z zamieszczonego na rządowej stronie raportu SDG, a na pytania odpowiadają osoby naukowo i zawodowo związane z tematem, a na pytanie autora audycji o prawdziwość wypowiedzi, jakoby zasoby wody pitnej Polski były mniejsze niż Egiptu, hydrolożka, dr. Woźnicka odpowiada, że nie jest to prawdą i dokładnie wyjaśnia dlaczego. Słuchacz otrzymuje więc rzetelne informacje, fachową wiedzę, a przytoczony fake news zostaje fachowo rozebrany na czynniki pierwsze, czego wynikiem jest wiedza na temat różnic między Polską a Egiptem w zakresie dostępności wody pitnej.
O ile tytuł jest związany z poruszanymi tematami, w nagraniu wytłumaczono jak dzieli się zasoby wody w Polsce, powiedziano, że w Polsce od kilku lat panuje susza, poinformowano, że na terenie Polski zasoby wodne się tworzą i wskazano, na wpływ działań każdego z nas ilość i jakość wody z której korzystamy, o tyle na bazie przeprowadzonych w audycji rozmów nie można ocenić, ‘czy w najbliższych latach w Polsce mogą się wyczerpać zasoby wodne’. Nie padło również dokładnie takie pytanie. Można by odpowiedzieć, że jest to pytanie nie do końca do rozwikłania, ponieważ odpowiedź na nie zależy od wielu czynników (ocieplenie klimatu, zanieczyszczenie wód, redukcja śladu wodnego, oszczędzanie), a padające pytania łączą się z tym zadanym w tytule. Stwierdzam jednak, że skoro nie zapytano o prawdopodobieństwo na wyczerpania zasobów wody pitnej, ani o perspektywę dla Polski na najbliższe lata, to nie można tego przyjąć z całą pewnością.
Podsumowując, materiał jest dobrze, rzetelnie przygotowany. Bazuje na wiedzy eksperckiej dzięki czemu dobrze utrzymuje obiektywizm i prawdziwość, słyszalna jest różnica między informacjami a komentarzami, natomiast kultura wypowiedzi oraz tekstu, jest utrzymana na wysokim poziomie. Tytuł nie jest clickbaitem, nie jest fałszywy, a wciąż jest ciekawy, nie daje jasnej odpowiedzi i zachęca do zgłębienia się w temat. Kwestie braku uzyskania jasnej odpowiedzi na postawione w nim pytanie w treści materiału, można wybaczyć. Całość stanowi świetny przykład wzorowego materiału dziennikarskiego.
Kryterium prawdy: 1/1
Kryterium obiektywizmu: 1/1
Kryterium oddzielenie informacji od komentarza: 1/1
Kryterium szacunku i tolerancji: 1/1
Kryterium zasadności tytułu: 0,8/1
Ocena: 4,8/5
Obraz rony michaud z Pixabay
utworzone przez Angelika Olearczyk | paź 12, 2024 | Internet |
„Raport międzynarodowy” Witold Jurasz i Zbigniew Parafianowicz, Scysja polsko-ukraińska. Jurasz: Ukraińcy w dużym stopniu pozostają ludźmi radzieckimi [PODCAST], onet.pl, 23.09.2024
https://wiadomosci.onet.pl/swiat/raport-miedzynarodowy-scysja-polsko-ukrainska-czego-witold-jurasz-dowiedzial-sie-w/8yp3jh6?
Odcinek podcastu trwa ponad godzinę a dziennikarze między informacjami ze świata polityki przywołują różne opinie, dygresje i historyjki, także mniej związane z polityką, ale stanowiące ciekawostki. Dyskusje polityczne skupiają się głównie na relacji Polski z Ukrainą, choć podnoszone są także takie tematy jak rozmowa między ministrem Radosławem Sikorskim a pranksterami, powtórny zamach na Donalda Trumpa czy zależności w relacjach Amerykańsko – Europejsko – Chińskich.
Pozytywne jest to, że przy porównaniach polityki PiS i obecnie rządzącej władzy w kontekście relacji z Ukrainą czy rozmowy wysokich rangą polityków z rosyjskimi pranksterami, nie widać aby dziennikarze z góry zakładali wyższość jednej partii nad drugą, ale pojawia się ocena konkretnych działań i zwrócenie uwagi, gdzie występuje różnica a gdzie podobieństwa między nimi.
Na plus zasługuje też ciekawe przedstawienie złożoności relacji Ukrainy z Zachodem. Niestety co innego sugeruje tytuł materiału. Pojawia się parafraza zdania wypowiedzianego przez Witolda Jurasza. Ważne jest, że przedstawiony krótki wycinek wypowiedzi jest nacechowany emocjonalnie, przywołuje uwagę i wzbudza negatywne emocje w stosunku do Narodu Ukraińskiego. Dłuższy fragment wypowiedzi dziennikarza rzuca inne światło na niego samego jak i głoszone w materiale poglądy: ‘Ukraińcy są Narodem i Państwem, który należy popierać. Są narodem i państwem antyrosyjskim. Są narodem i państwem, który kocha wolność. I są równocześnie ludźmi radzieckim. Trzeba po prostu to przyjąć do wiadomości. (…)’.
Podsumowując, rozmowa Witolda Jurasza oraz Zbigniewa Parafianowicza przekazuje wiele treści niedostępnych nigdzie indziej w języku prostym i zrozumiałym dla odbiorcy.
Kryterium prawdy: 1/1
Kryterium obiektywizmu: 1/1
Kryterium oddzielenie informacji od komentarza: 1/1
Kryterium szacunku i tolerancji: 1/1
Kryterium zasadności tytułu: 0,8/1
Ocena: 4,8 /5
Obraz Andrzej z Pixabay
utworzone przez Angelika Olearczyk | sie 27, 2024 | Internet |
Inwazja (Zwrotna) Ukrainy na Rosję [Na Mapie]’, Hubert Walas, Good Times Bad Times Polska, data publikacji: 09.08.2024, data dostępu: 25.08.2024
https://www.youtube.com/watch?v=_01Ui0hSR2E
W materiale, Hubert Walas analizuje powody, postępy i możliwe efekty ukraińskiego ataku na Rosję, który rozpoczął się 6 sierpnia 2024 r. o godzinie 8 rano.
Film rozpoczynają słowa rosyjskiego milblogera (przyp. red. ang. military blogger, milbloger, to osoba, która jest związana z siłami zbrojnymi, albo ma z nimi bliskie stosunki i prowadzi bloga na temat wojny, patrz: https://en.wiktionary.org/wiki/milblogger), który wypowiada się o inwazji ukraińskiej jako o “precyzyjnie przygotowanej operacji, zarówno pod względem wojskowym, jak i technicznym” otwierającej “dostęp do głębi operacyjnej i umożliwiającej swobodę manewru”. Dalej w treści wskazuje także na krytykę rosyjskich milblogerów skierowaną w stronę rosyjskiego ministerstwa obrony “za brak dostatecznej detekcji i działań prewencyjnych przed ukraińskim atakiem” i na to, że wytykają oni “strategiczne błędy w obliczeniach” oraz “problem nepotyzmu, tuszowania nieskutecznych i promowania bezużytecznych dowódców.”. Mimo tego materiał nie skupia się na przedstawieniu sytuacji jednoznacznie korzystnie dla Ukrainy i nie daje łatwych odpowiedzi.
W 16 minutowym filmie przytaczane są opinie, wpisy i doniesienia pochodzące z różnorodnych źródeł, do których poza wspomnianymi wcześniej rosyjskimi milblogerami, należą między innymi rzecznik departamentu stanu Stanów Zjednoczonych, raport ISW (Institut for the Study of War), polscy analitycy, australijski generał wojskowy w stanie spoczynku oraz przemyślenia samego autora. Źródeł i zakątków świata z których one pochodzą jest więc sporo, ale mimo mnogości źródeł w temacie inwazji zwrotnej, dziennikarz zwinnie łączy wątki, interpretuje sytuację i dywaguje zarówno o przyczynach, celach, jak i możliwych przyszłych rezultatach jakie może wywołać ukraińska ofensywa.
Choć całość tekstu czytanego przez Huberta Walasa wraz ze wszystkimi źródłami jest dostępna na podlinkowanej pod materiałem na YouTube stronie gt-bt.pl, warto z uwagą patrzeć na film. W treści materiału prezentowane są bowiem zarówno zdjęcia wpisów, jak i zamieszczone na platformach społecznościowych nagrania z frontu oraz stworzone na potrzeby materiału specjalnie mapy, które przedstawiają między innymi kierunek natarcia ukraińskich sił i skalę rosyjskiej ofensywy na Ukrainie, wspomagając widza w lepszym wyobrażeniu sobie przebiegu działań wojennych.
Biorąc pod uwagę powyższe, wraz z faktem, że w treści dokładnie przedstawione są możliwe zyski, jakie osiągnąć może strona ukraińska, jak także ryzyka związane ze skierowaniem znacznej siły do działań ofensywnych, w trakcie gdy rosyjskie natarcie w głębi kraju jest wciąż silne i utrata drogi H-32, Pokrovska czy Chasiv Yaru niewykluczona, można stwierdzić, że Michał Walas rzetelnie prezentuje sytuację. W całości filmu pojawia się jedno niepewne źródło, jednak autor wyraźnie zaznacza, że konkretna informacja jest niepotwierdzona, dzięki czemu oddzielenie informacji od komentarza zostało zachowane.
Kryterium prawdy: 1/1
Kryterium obiektywizmu: 1/1
Kryterium oddzielenie informacji od komentarza: 1/1
Kryterium szacunku i tolerancji: 1/1
Kryterium zasadności tytułu: 1/1
Ocena: 5/5
Obraz Luaks Johnns z Pixabay
utworzone przez Angelika Olearczyk | sie 16, 2024 | Internet |
Sebastian Klauziński, Maria Pankowska (OKO.press), „Afera funduszu sprawiedliwości – ujawniamy nowe kulisy dotacji dla fundacji profeto”, TVN24.pl, 2 lipca 2024 r.
https://tvn24.pl/premium/afera-funduszu-sprawiedliwosci-ujawniamy-nowe-kulisy-dotacji-dla-fundacji-profeto-st7986767
Zamieszczona w serwisie TVN24.pl publikacja dwójki dziennikarzy, Sebastiana Klauzińskiego i Marii Pankowskiej, dotyczy zbadania sprawy budowy centrum pomocy dla ofiar przestępstw nazywanego Archipelagiem i powiązanych z nią nieprawidłowości.
W treści materiału śledczego mało jest komentarzy samych autorów, a zdecydowanie więcej tekstu pochodzącego z wywiadu. Dziennikarze budują narrację bazując na wypowiedzi Piotra W., szefa Tiso (jak wskazują autorzy, mężczyzna nie chciał, aby jego pełne nazwisko było zapisane), lecz choć jest on najbardziej plennym źródłem informacji, to zdecydowanie nie jedynym. Autorzy zadbali o to, aby jak najlepiej sprawdzić uzyskaną od mężczyzny wiedzę i zweryfikować jego relację z innymi podmiotami powiązanymi z ks. Michałem O. oraz Fundacją Profeto.
W tekście pojawiają się więc m.in. fragmenty z rozmów z ks. Michałem O., wzmianki o próbie kontaktu i potwierdzenia danych pod numerem fundacji Profeto, informacje uzyskane od rzecznika zakonu sercanów, powołanie się na dane z rejestru umów opublikowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, nadmienienie próby uzyskania odpowiedzi na pytania dziennikarzy poprzez kontakty z mecenasem Krzysztofem Wąsowskim, którego kancelaria (wg autorów tekstu) świadczyła usługi dla Fundacji Profeto i Zbigniewa Ziobry oraz świadczy usługi dla ks. Michała O., a także informacje pozyskane z oświadczeń prokuratury, czy odwołanie do nagrań z rozmów byłego dyrektora Departamentu Funduszu Sprawiedliwości oraz wiceministra Marcina Romanowskiego.
Śledztwo dziennikarskie w sprawie dotacji dla Fundacji Profeto jest rozbudowane, lecz autorzy sumiennie wyjaśniają zawiłości i powiązania między różnymi podmiotami. Odwołują się do informacji pozyskanych z wielu źródeł, a poza tekstem i nagraniem audio, dla ułatwienia odbioru zamieszczają zdjęcia i infografikę. Wszystko razem tworzy mięsisty, napakowany informacjami przekaz, który jednak jest przystępny w odbiorze.
W tekście nie pojawiają się przywołania osób jedynie z nazwiska, ogólnikowe stwierdzenia czy silnie emocjonalnie nacechowane określenia odnoszące się do danych osób, zgromadzeń czy partii politycznych a tytuł znajduje swoje uzasadnienie w treści publikacji, gdyż Sebastian Klauziński i Maria Pankowska przedstawiają swoje ustalenia, zręcznie łącząc je z wcześniej publikowanymi informacjami z innych mediów. Całość należy ocenić jako rzetelny i zachowujący wysoki standard materiał dziennikarski.
Kryterium prawdy: 1/1
Kryterium obiektywizmu: 1/1
Kryterium oddzielenie informacji od komentarza: 1/1
Kryterium szacunku i tolerancji: 1/1
Kryterium zasadności tytułu: 1/1
Ocena: 5/5
Obraz Lars Nissen z Pixabay
