Artykuł Adama Grzeszaka pt. „Orlen: protokół zniszczenia. Rachunek za Obajtka, z szaf zaczęły wypadać kolejne trupy” przedstawia kulisy jednej z największych i najbardziej kontrowersyjnych inwestycji ostatnich lat – projektu Olefiny III realizowanego przez Grupę Orlen za czasów prezesa Daniela Obajtka. Początkowo zapowiadany jako strategiczne przedsięwzięcie wzmacniające bezpieczeństwo chemiczne Polski i przynoszące ogromne zyski, projekt okazał się przeskalowany, źle zaplanowany i nieopłacalny w kontekście realiów rynkowych.
Adam Grzeszak, Orlen: protokół zniszczenia. Rachunek za Obajtka, z szaf zaczęły wypadać kolejne trupy, Polityka, 22.01.2025 r.
Szacowany pierwotnie na 8 mld zł, ostatecznie miał pochłonąć ponad 50 mld zł, czyli tyle, ile wynosi wartość całej Grupy Orlen. Nowy zarząd, próbując zminimalizować straty, wstrzymał projekt i ogłosił jego przekształcenie w bardziej realistyczny wariant o nazwie „Nowa Chemia”, z ograniczonym budżetem i zakresem. W tle pojawiają się także inne inwestycje epoki PiS – CPK, Izera czy przekop Mierzei Wiślanej, które łączy ten sam schemat, czyli wielkie ambicje i ignorowanie realiów ekonomicznych.
Grzeszak przyjmuje wobec tematu ton krytyczny, ale nie emocjonalny, opierając się na faktach, danych liczbowych i wypowiedziach zarówno byłych, jak i obecnych członków zarządu Orlenu. Artykuł nie jest publicystyczną tyradą, lecz rzetelną analizą błędów decyzyjnych, systemowych zaniedbań i braku odpowiedzialności. Autor pokazuje mechanizmy, które doprowadziły do realizacji inwestycji bez solidnych podstaw ekonomicznych, a także odsłania polityczne kulisy podejmowania decyzji – w tym roli Jarosława Kaczyńskiego, który dał Obajtkowi „carte blanche” na prowadzenie rozbudowanych działań inwestycyjnych bez faktycznego nadzoru. Obiektywizm artykułu wzmocniony jest poprzez ukazanie różnych perspektyw – zarówno krytyków, jak i samego Obajtka, który dziś stara się przedstawić jako ofiara politycznej zemsty.
Poruszony temat można uznać za istotny społecznie. Skala inwestycji oraz fakt, że chodzi o środki publiczne i strategiczną spółkę państwową, sprawiają, że odpowiedzialność za błędne decyzje i ich konsekwencje dotyka całego społeczeństwa. Inwestycje tego typu mają wpływ nie tylko na finanse państwa, ale również na bezpieczeństwo energetyczne, zatrudnienie, środowisko oraz pozycję Polski w Europie. Ponadto artykuł ujawnia istotny problem systemowy, jakim jest wykorzystywanie dużych projektów gospodarczych do celów propagandowych oraz brak skutecznych mechanizmów kontroli i rozliczania osób zarządzających majątkiem państwowym. To ostrzeżenie przed modelem zarządzania, w którym polityczna lojalność i narodowa retoryka zastępują profesjonalizm i racjonalną analizę ekonomiczną.
Kryterium prawdy: 1/1
Kryterium obiektywizmu: 1/1
Kryterium oddzielenia informacji od komentarza: 1/1
Kryterium szacunku i tolerancji: 1/1
Kryterium zasadności tytułu: 1/1
Ocena: 5/5
Obraz Isa KARAKUS z Pixabay